دهه اول ماه محرم با شور وشوق خاصی همراه بود. محرم 2010
درمرکز تعلیمات اسلامی واشنگتن درفضایی کاملا متفاوت و منحصر به فرد
برگزارشد. پیش بینی می شد که با توجه به همزمانی ایام امتحانات مدارس و دانشگاه
ها و سردی فوق العاده هوا و به اضافه قرار گرفتن بیشترین این روزها در روزهای
کاری جامعه شیعیان مقیم منطقه ، مراسم محرم امسال با استقبال کمتری مواجه شود.
لیکن عاشقان اهل بیت عصمت و طهارت (ع) با وجود تمام مشکلات در مرکز گرد آمده و
به عزاداری سالار شهیدان حضرت ابی عبدالله الحسین (ع) و یاران با وفایش پرداختند.
میزان استقبال و حضور خیل عزاداران به حدی بود که حتی خوشبینانه ترین برآوردها
را هم پشت سرگذاشت. هین استقبال عظیم بهانه ای شد
تا مصاحبه ای را با حجت الاسلام والمسلمين حاج شیخ احمد بحرینی برگزار کردیم که
به شرح ذیل است :
با عرض تشكر از اينكه وقتتان را برای
مصاحبه در اختيار ما قرار داديد ميخواستيم سئوالاتی ییرامون برنامه پرشكوه
محرم امسال و ساير فعاليتهای اين مركز و بهطور كلی در رابطه با نقش اين مركز
در جهت معرفی فرهنگ اسلام ناب محمدی بر پايه تعاليم اهل بيت عصمت و طهارت (ع)
با شما در ميان بگذاريم .سئوال نخست را با توجه شرایط خاص امسال مطرح می کنیم
که برنامه های محرم الحرام امسال علیرغم ایام امتحانات و سردی هوا و برف مورد
استقبال زائد الوصفی در مرکز تعلیمات اسلامی واشنگتن قرار گرفت ، چه تحلیلی در
این زمینه دارید؟بسم الله الرحمن الرحیم
قبل از اینکه جواب سئوال شما را بدهم وظیفه خود می دانم از همه کسانی که در
برپایی مراسم محرم الحرام در این مرکز تلاش کردند تشکر کنم همانگونه که می
دانید برپایی چنین مراسمی با این ابعاد زحمات زیادی پشتوانه آن است از طرف دیگر
محرم امسال از نظر امتحانات دانش آموزان که حضور خانواده ها را برای شرکت در
مراسم مشکل می کرد تا وضعیت بد هوایی علیرغم همه اینها مردم محرم را در این خطه
گرامی داشتند که جای تشکر دارد.
البته محرم در دنیا هر سال مورد استقبال با شکوهتر و با شور و هیجان بیشتر قرار
می گیرد و شما در هر جای خارج از ایران این سئوال را بکنید می بینید که استقبال
از گذشته عظیم تر بوده است و این بدلیل اسراری است که در عظمت کربلا وجود دارد
من یقین دارم که در آینده نزدیک بیرق حسینی و عزای او ابعادی وسیعتر از زمان ما
به خود بگیرد وهمه تند بادهای مکر و حیله در مقابل نهضت حسینی رو به اضمحلال
خواهد بود به زودی روزگاری فرا میرسد که همه دنیا از این مصیبت می گدازد و ندای
یا لثارات الحسین سر خواهد داد و آواز از همه جهان را بلند خواهد شد : این طالب
بدم المقتول بکربلا .
دو سه دهه است که نام امام حسین (ع) در آمریکا طنین انداخته و موج این نام
گستره بیشتری پیدا کرده و سال به سال جلوه گری بیشتری دارد امسال با عنایت به
شرایط خاصی که با آن مواجه هستیم که به بخشی از آن اشاره شد همراه با سردی هوای
چند درجه زیر صفر عاشقان سیدالشهدا ء علیه السلام در این مرکز حضور پیدا کردند
و حتی بعضی از افراد از ایالتهای دیگر آمده بودند و هتل اجاره کرده بودند تا در
برنامه های محرم الحرام این مرکز حضور داشته باشند زیرا یکی ازمهمترین مراکز
مذهبی ایرانیان در آمریکا مرکز تعلیمات اسلامی واشنگتن است و در آمریکا برای
مردم جایگاه شناخته شده ای است در این مراسم مردم با ملیتهای مختلف حضور با
شکوهی داشته باشند.
بعضی از مردم در ایالتهای دیگر که امکان حضور
در مرکز شما را نداشته اند محرم را چگونه بر پا می دارند؟
در آمریکا مساجد و مراکز متنوعی وجود دارد که مورد استفاده
مردم قرار می گیرد مرکز ما هم تمام برنامه را به صورت آنلاین پخش می کرد و بعضی
از برنامه ها به صورت زنده از تلویزیون ولایت پخش می شد که مورد استفاده مردمی
که امکان حضور در مرکز را نداشتند قرار می گرفت.
در بعضی از شهرها که مسجد هم ندارند چند خانواده با هم در منزلی جمع می شدند و
برای سیدالشهداء علیه السلام عزاداری می کردند.
از نظر اقتصادی مرکز چگونه اداره می شود؟
البته بخش زیادی از امور مرکز را داوطلبان به عهده دارند
که خداوند به آنها خیر عنایت فرماید اما در رابطه با منابع مالی مرکز باید
بگویم که مرکز با کمک مردم و وجوهات و نذورات شرعیه آنها اداره می شود . البته
شرایط اقتصادی آمریکا مثل گذشته نیست اما با همه مشکلات در اجرای برنامه های
مرکز زیر نظر هیات امنا با تصمیم گیری های به موقع خللی وارد نشده است . اگر چه
مرکز از نظرمالی در تنگناست و اگر ۴۰۰ نفر داشتیم که ماهانه حداقل ۱۰۰ دلار به
مرکز کمک می کردند بسیاری از مشکلات مرکز مرتفع بود و بعضی از برنامه های مرکز
که متوقف است به حرکت در می آمد . نظر کلی این است که اگر در این سالها مردم
مالکیت این مکان را داشتند شرایط ما امروزه بهتر از این بود . هیات امناء در
این چند سال همه تلاش خود را بکار گرفته است که مالکیت مکان به مردم منتقل شود
که بدلایل متعددی خارج از اختیار ما تاکنون موفق نبوده است اما همچنان
امیدوارانه تلاش می کنند.
نکته ای که در طی چهار دهه حضور این مرکز در
زندگی مسلمانان منطقه به چشم می خورد حضور اکثریت شرکت کنندگان فارسی زبان است،
آیا مرکز برنامه ای برای غیر فارسی زبانان دارد ؟
البته همانطور که می دانید اکثر کسانی که در این مرکز حضور
پیدا می کنند نسل اول و دوم و سوم از زبان فارسی هستند . فی الجمله برنامه های
انگلیسی هم در مرکز وجود دارد مثلاً روزهای شنبه گروهی از نوجوانان تحت نام
محبان فاطمه علیها السلام که برنامه های آنها انگلیسی است یا مدرسه دینی یک
شنبه برنامه هایشان انگلیسی است یا مدرسه MCS که در طول هفته از کلاس یک تا
دوازده وجود دارد که کل کلاسها به زبان انگلیسی است یا خطبه های نماز جمعه به
زبان انگلیسی است کلیه سخنرانی های فارسی هم هم زمان به انگلیسی ترجمه می شود
در بعضی از مناسبت ها هم سخنرانی انگلیسی وجود دارد .
آیا جنابعالی تفاوتی در طلب مسائل مذهبی
بین ایرانیان ساکن در اینجا و ایران می بینید؟
آن چیزی که در سالهای زندگی در آمریکا یافته ام تشنگی معنوی درسر تاسر آمریکا
مشهود است هر چه ابعاد پیشرفتهای دنیایی انسانی توسعه پیدا کرده عطش معنویت
بیشتر شده است جامعه آمریکایی تشنه معنویت است کتابهای مذهبی من جمله قرآن در
صدر کتابهای در خواستی آمریکایی هاست ایرانیانی هم که در این کشور زندگی می
کنند از این قاعده مستثنی نیستند اغلب آنها در خانواده ای بودند که پایه های
مذهبی داشته با آمدن به آمریکا اکثر آنها به دلیل غربت احساس نیاز معنوی بیشتری
پیدا کرده اند و به تعبیر بعضی از آنها آنقدری که توفیق حضور در مراسم مذهبی
اینجا را داریم در ایران نداشتیم افرادی که چند روزی را به عنوان مسافر از
ایران به مرکز ما می آیند برایشان غیر قابل باور است که مردم با این جمعیت
انبوه در مراسم های مختلف مذهبی شرکت می کنند.
برای تبلیغ اسلام در آمریکا، به نظر شما چه مولفه
هایی ضروری است؟ مرکز تحت هدایت شما تا چه حد در راستای آنها حرکت نموده است؟
بعد از یازده سپتامبر شرایط هنوز به روال عادی بر نگشته
چیزی که ملموس است مطالعه روی اسلام افزایش پیدا کرده است مهمترین نکته ای که
باید عرض کنم این مردم هستند تا طالب نباشند شرایط برای تبلیغ اسلام فراهم نمی
شود - معتقدم در شرایط کنونی طلب برای تبلیغ اسلام بیش از عرضه است مثلاُ در
همین محرم چقدر از مراکز و مساجد از وجود یک مبلغ بی بهره بودند و بعضی از آنها
تماس می گرفتند و اعلام می نمودند تصاویر مرکز ما از طریق اینترنت روی دیوار
قرار می دهند لذا نیاز بیش از عرضه است شهرهای متعدد نیازمند به روحانی مقیم
هستند - انسجامی ارگانیک بین مراکز نیست فاصله زیاد ایالتها و تفاوت بینش ها
مضاف به مسائل دیگر انفصال را از گذشته به دنبال داشته است لذا نیاز به تلاش
برای وحدت بین همه مراکزاسلامی در آمریکا امری ضروری است .
در آمریکا نسلی از شیعیان پایه گذاری شده که جوانان معتقد و علاقمند به مکتب
اهل بیت علیهم السلام در بین آنها موج می زند آنها در رابطه با اسلام هم
پایبندی عمیقی دارند هم پرسشگرند باید شرایطی فراهم شود که نیازهای دینی آنها
پاسخ داده شود و حتی شیوه اداره مراکز از نسل گذشته به این نسل از جامعه تفویض
شده که یقیناّ ثمرات مراکز در آینده بیشتر خواهد بود.
به نظر می رسد با جو موجود در روابط دو کشور
ایران و آمریکا امکان حضور علمای حوزه های ایران در اینجا اگر غیر ممکن نباشد
بسیار سخت است. از طرفی عدم آشنایی با زبان و فرهنگ غربی لزوم اقامت چندین ساله
یک روحانی را در اینجا می طلبد تا با بخشی از فرهنگ این کشور آشنا گردد و
بتواند با جامعه انگلیسی زبان ارتباط منطقی برقرار نماید. از این جهت تربیت
طلاب و دانشجویان علوم دینی از بین جوانان مومن و متعهد خانواده های ایرانی و
افغانی نسب در مرحله اول و سپس از بین دیگران راه چاره ای برای این امر باشد.
از طرفی نظام طولانی و زمان بر حوزوی با شرایط کنونی در آمریکا عملا امکان پذیر
نیست. آیا جنابعالی در این زمینه طرحی دارید و اگر چنین است پیرامون آن
توضیحاتی بفرمایید. اگر چنین نیست مشکلات و موانع این راه چیست؟
البته شرایط حضور روحانی از حوزه علمیه قم به آمریکا مانند
گذشته نیست و شرایط خاصی وجود دارد از طرف دیگر روحانی هم که بخواهد در اینجا
باشد مشقت های زیادی را متحمل می شود - فضای زندگی اینجا تنگناهای خاص خود را
بویژه برای یک روحانی دارد - بهترین راه تربیت روحانیونی از میان افراد جامعه
اینجاست که هم با فرهنگ اینجا آشناست هم زبان اینجا را می داند هم از نظر اقامت
مشکلی ندارد و هم مصونیتهای لازم را دارد لذا در این راستا افرادی در این سالها
برای تحصیل علوم اسلامی اقدام نموده اند که ثمره عملی آن در آینده نمایان خواهد
شد البته من معتقدم روحانی تا جامعیتی در علوم اسلامی پیدا نکند صرف گذراندن
مقدماتی از علوم اسلامی به مصلحت نیست که بعنوان یک روحانی در این جامعه مطرح
شود یکی از مشکلاتی که در این کشور وجود دارد حضور افراد سطح پایین بعنوان
روحانی حتی در بعضی از تلویزیون ها هم سخنان آنها را می شنویم ضررشان بیش از
نفعشان است .
طرحی که ما با آن مواجهیم این است که افراد در حین تحصیل دانشگاهی دوره ادبیات
عرب و منطق ومقدماتی اصول و فقه و تفسیر را در اینجا بگذرانند بعد برای سطوح
عالیه و دروس اختصاصی نسبت به مذاهب و ادیان دیگردر حوزه علمیه قم شرکت کنند
زیرا حضور آنها در اوان جوانی درقم آنها را از فهم بهتر جامعه اینجا و زبان قوی
تربا برخورداری از لغات متنوع فرهنگ اینجا دور می کند - البته مادر حد شرایط و
وضعیت اینجا کلاسهایی را پایه گذاری نمودیم که انشاء الله بتواند در آینده مفید
باشد.
ایجاد یک حوزه علمی آنلاین هم از مدت ها پیش مد نظر بوده است که بدلایل متعدد
هنوز اجرایی نگردیده است . بهر حال به نظر می رسد که تلفیقی از آموزش حضوری،
آنلاین و حضور در یکی از حوزه های علمیه ایران بتواند پاسخی به این کمبود باشد.
با توجه به اینکه عملا مرکز تعلیمات اسلامی
واشنگتن هیچ فعالیت تبلیغاتی در خارج از آمریکا و مخصوصا در خارج از منطقه
واشنگتن ندارد چگونه است که این مرکز در بسیاری از نقاط دنیا شناخته شده است و
اینهمه مشتاق به ارتباط و تماس دارد؟ دراین خصوص توضیح بفرمایید.
به نظر بنده وقتی نیت انسان خالص شد ، خداوند همه درها را هم به روی انسان باز
می کند. همه عزیزانی که داوطلبانه وقت و نیرو و توان مالی خود را در این مرکز
به کار می گیرند هدفشان کسب رضایت خداوند است . عشق به اهل بیت (ع) در
دلهایشان شعله می کشد و حتما نظر خاص امام زمان عجل الله تعالی فرجه هم بر این
مرکز است که پس از اینهمه سال و این همه هجمه عملی و تبلیغاتی بر علیه اسلام
ناب محمدی و مشکلات مالی فراوان هنوز این مرکز پابرجاست . پایگاه
اطلاع رسانی مرکز هم در این زمینه فعالیت هایی را دارد. به عنوان مثال وب سایت
مرکز تعلیمات اسلامی دارای یکی از بهترین کتابخانه های شیعی دنیا را به زبان فارسی
است . از آنجا که شیوه طراحی کتابخانه و فرمت کتابهای موجود در کتابخانه بگونه
ای است که آن را در بین کتابخانه های مجازی شیعه ممتاز و منحصر نموده است
بسیاری از کاربران ایرانی از حوزه، دانشگاه و شهر های دور و نزدیک ایران و جهان
با فعالیت های این مرکز از طریق این کتابخانه آشنایی پیدا می کنند. از طرف دیگر
کسانی که با سایت نویسی آشنا هستند شاید باور نکنند که این همه کار عظیم را یک
فرد داوطلب انجام می دهد در حالیکه عده ای تصور می کنند چندین نیروی اجرایی این
سایت را اداره می کنند . البته وب سایت در واقع چند سایت است که در یک سایت
قرار گرفته و مراجعه به آن در مناسبت ها متفاوت می شود مثلاًً در دهه محرم بیش
از هشت هزار یونیک ویزیت داشته است و استفاده از این سایت در سرتاسرجهان است و
مورد استقبال گسترده ای قرار گرفته است. البته نا گفته نماند که داوطلبانی هم
که در مرکز در راه اندازی برنامه های متنوع همکاری و فعالیت می کنند ، اعضای
هیات امنا و نیروهای اجرایی هم همه همین
میزان و بلکه بیشتر زحمت بر دوششان است که از خداوند متعال خواستار توفیق هرچه بیشترشان
هستم.