آیت الله العظمی خامنه ای

س: مقدار فطره چقدر است؟
ج) شخص باید براى خودش و کسانى که نان خور او محسوب مى‏شوند، براى هر نفر سه کیلو از خوراک مردم (مانند گندم، جو، خرما، کشمش، برنج، ذرت و یا مانند اینها) و یا پول یکى از آنها را به مستحق بدهد.

س: زکات فطره را باید از قوت متعارف داد، یا قوت شرعى؟
ج) اگر از گندم، جو، خرما، برنج و مانند اینها داده شود، کفایت مى‏کند و منحصر به قوت غالب نیست.

س: جهت مصرف فطریه چیست؟ و آیا می‌توان آن را برای اماکن مذهبی مصرف نمود؟

ج) مصرف فطریه همان مصرف زکات است؛ ولی احتیاط این است که به فقرای مومن داده شود.

س: میهمانى که فقط شب عید فطر به خانه انسان بیاید، تکلیف فطریه ‏اش چه مى‏شود؟
ج) فطره او بر عهده صاحب خانه نیست.

س: فطریه‌ی مهمان یک شبه بر عهده‌ی چه کسی است؟
ج) فطریه میهمان یک شبه بر عهده خودش می‌باشد و بر عهده‌ی میزبان نیست.

س: آیا جایز است زکات فطره را به عنوان هدیه، به خویشاوندان آبرومند و مستحق داد؟
ج) مى‏تواند به عنوان هدیه بدهد و لازم نیست به او بگوید زکات فطره است؛ ولى باید در نیت قصد زکات کند.

س: کسى که سید نیست، مى‏تواند فطره را به سید بدهد؟
ج) خیر، جایز نیست.

س: پرداخت فطریه غیر سادات به سادات و احکام آن چگونه است؟

ج) غیر سادات نمی‌توانند فطریه را به سادات فقیر پرداخت کنند و در صورت پرداخت مجزی نمی‌باشد و ملاک در این امر سرپرست خانواده می‌باشد.

س: اگر شخص فطره را کنار بگذارد، مى‏تواند از آن استفاده کند و بعد به جاى آن مال دیگرى بگذارد؟
ج) خیر، باید همان را که کنار گذاشته، براى فطره بدهد.

س: آیا جایز است پیش از ماه رمضان، فطره را به فقیر داد؟
ج) خیر، کفایت نمى‏کند؛ ولى مى‏تواند آن را به عنوان قرض به او بدهد و در روز عید فطر، طلب خود را بابت فطره حساب کند.

س: جایز است زکات فطره را در شهر دیگرى بدهیم؟
ج) اگر در محل و شهر خودش مستحق پیدا نشود، مى‏تواند آن را به شهر دیگرى ببرد.‏

س: پرداخت فطریه در شهری غیر از شهر شخص پرداخت کننده چگونه است؟

ج) بنابر احتیاط در همان شهری که هست پرداخت شود.

آیت‌الله‌العظمی وحید خراسانی

س: میهمانی که قبل از غروب شب عید فطر بدون دعوت به منزل کسی می آید آیا زکات فطره اش بر میزبان واجب است؟
ج: در صورتی که با رضایت صاحب خانه به منزل او آمده و شب را نزد او می ماند ، زکات فطره اش بر عهده میزبان است؛ اگرچه در منزل او چیزی نخورد ولی در صورتی که شب نزد او نماند زکات فطره اش بر صاحب خانه واجب نیست. در صورتی که بدون رضایت صاحب خانه وارد شده و شب را نزد او بماند بنابراحتیاط واجب زکات فطره اش را هم خودش و هم میزبان بدهد ولی در صورتی که شب را نزد او نماند زکات فطره اش بر صاحب خانه واجب نیست.

س: میهمانی که پس از غروب شب عید فطر به منزل کسی می آید آیا زکات فطره اش بر میزبان واجب است؟
اگر میهمانی پس از غروب شب عید فطر به منزل کسی برود در هر صورت - چه دعوت شده باشد چه بدون دعوت برود و چه شب را در خانه میزبان بماند و چه شب را در آنجا نماند - زکات فطره اش بر صاحب خانه واجب نیست.

س: آیا دادن زکات فطره به کسی که معلوم نیست فقیر است ولی خودش ادعای فقر می کند جایز است؟
ج: اگر بدانیم که قبلا فقیر بوده و سایر شرایط زکات فطره را هم دارد، ولی الان در فقر او شک کرده ایم می توانیم به او زکات فطره را بدهیم ولی اگر علم و اطمینان به این که قبلاً فقیر بوده نداریم و از گفته او نیز علم و اطمینان به فقرش پیدا نکرده ایم بنابراحتیاط واجب نمی توانیم به او زکات فطره بدهیم. و اگر بدانیم که قبلا فقیر نبوده ، نمی توانیم به او زکات فطره بدهیم مگر این که از گفته او علم یا اطمینان به فقرش پیدا کنیم.

آیا سربازی که در پادگان است و غذای او را دولت می دهد ، زکات فطره بر او واجب است؟
احتیاط واجب این است که هم دولت بدهد و هم خودش.

س: شخصی نان خور پدرش می باشد و زکات فطره به او تعلق می گیرد ولی پدرش زکات فطره را نمی دهد، آیا بر خودش واجب است زکات فطره را بدهد؟
ج: زکات فطره بر خود او واجب نیست ولی احتیاط مستحب آن است که اگر واجد شرایط وجوب زکات فطره باشد، خودش بدهد.

س: آیا مصرف زکات فطره در ساختمان مسجد یا حسینیه جایز است؟
ج: بنابراحتیاط واجب مصرف زکات فطره در ساختمان مسجد یا حسینیه جایز نیست و زکات فطره بنابراحتیاط واجب باید به فقرا داده شود و شخص فقیر باید شیعه دوازده امامی باشد.

آیت‌الله‌العظمی مکارم شیرازی

س: وظیفه شخصى که سالهاى متمادى زکاة فطره را جمع نموده، و صرف غیر نیازمندان کرده چیست؟
ج: باید تمام آنها را اعاده کند.

س: پرداخت زکات فطره به طلبکاران شخص ورشکسته
اگر شخصی به واسطه ورشکستگی و بدهکاری فقیر شود آیا می توان زکات فطره را مستقیماً بابت بدهی او به شخص طلبکار داد یا باید حتماً به دست فقیر برسد؟
ج: مانعی ندارد.

س: آیا می‌توان به زنی که غیر سید و فقیر است ونفقه فرزندان نا بالغ وسیدش را بر عهده دارد زکا ت غیر سید داد تا برای فرزندانش خرج کند؟
ج: مانعی ندارد.

س: اگر کسى تنها در افطار شب عید فطر میهمان دیگرى باشد فطریه او به عهده خودش است یا صاحب خانه؟
ج: فطریه اش بر عهده خودش مى باشد.

س: پولی را بابت زکات فطره کنار نهادیم تا بعد بپردازیم. اما در هنگام پرداخت معادل آن را از دو برگ اسکناس دیگر پرداختیم. حکم تصرف در پولی که بدواً کنار نهاده شده بود چیست؟
ج: احتیاط آن است که آن پول را هم به عنوان زکات فطره بپردازد.

س: زکات فطره سربازى که نانخور دولت است بر عهده چه کسى است؟
ج: بر دولت واجب نیست و اگر فقیر است بر خود او نیز واجب نیست، امّا اگر غنى باشد احتیاط آن است که خودش زکات را بپردازد.

آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی

س. بچه‌ای که در شکم مادر است، آیا فطریه‌اش واجب است یا نه؟
ج. واجب نیست. والله العالم

س. حکم کسانی که سرباز هستند و شب عید فطر در آنجا هستند، فطریه، آیا بر پدر آنها واجب است یا خودشان یا مثلاً سپاه یا ارتش یا نیروی انتظامی؟
ج. در فرض سؤال با تمکّن مالی فطره را باید خودشان بپردازند. والله العالم

س. پرداخت زکات فطره به کمیته امداد، سازمان بهزیستی و بعض مؤسسات خیریه چه صورتی دارد؟
ج. بنظر اینجانب، زکات فطره بنابراحتیاط واجب باید به فقرای شیعه اثنی عشری برسد و مکلّف باید آنچه را تحت عنوان زکات فطره به اینگونه سازمان‌ها و مؤسسات می‌دهد یقین کند که بدون کم و زیاد در مورد مصرف، (فقیر شیعه اثنی عشری) صرف شده و الا ذمّه‌اش برئ نمی‌شود. پس برای هر کس این یقین حاصل شود، اشکال ندارد، مثلاً کسی که زکات فطره می‌دهد و سیّد نیست باید یقین کند که به مصرف فقیر غیر سیّد رسیده، نه سیّد و نه مدرسه و مسجد و حسینیه. والله العالم

آیت‌الله‌العظمی مظاهری

سوال: آیا برای جنین در شکم مادر هم باید فطریه پرداخت شود؟ آیا تفاوتی می‌کند که جنین چند ماهه باشد؟
جواب: لازم نیست، ولی برای محافظت او مطلوب است.

سوال: آیا برای نوزادی که در ماه مبارک رمضان به دنیا آمده است هم باید زکات فطره پرداخت شود؟ حتی اگر یکی دو روز مانده به عید فطر یا روز عید به دنیا بیاید؟
جواب: باید زکات فطره برای او داد.

سوال: فطریه سربازانی که در سربازخانه‌ها زندگی می‌کنند و نان‌خور دولت هستند، بر عهده چه کسی است: خانواده یا دولت یا خود سرباز؟
جواب: خود آنها باید بدهند.

سوال: اگر شخصی در شب عید فطر، فطریه خود و خانواده‌اش را جدا کند، ولی اتفاقاً آن مبلغ گم شود و یا سهواً خرج گردد، تکلیف چیست؟
جواب: اگر گم شود، مسئول نیست و اگر خرج کند، مسئول است، ولی در هر حال دو دفعه بپردازد، خوب است.

آیت الله العظمی سیستانی

پرسش: اگر در آخرین شب ماه رمضان شخصی سر زده به مهمانی برود آیا زکات فطره او به عهده صاحبخانه است ؟

پاسخ: خیر، مگر در شب عید باشد و طوری باشد که عرفا در آن شب نانخور او شمرده شود .

پرسش: اگر فرد در شب عید فطر زکات فطره را جدا کند اما سهواً گم شود یا خرج گردد وظیفه چیست؟

پاسخ: لازم است بدل آن را بدهند و بنابر احتیاط واجب به نیت قربت مطلقه باشد .

پرسش: من در آمریکا مشغول به تحصیل هستم. می خواستم در مورد زکات فطریه بپرسم که به چه صورت و چه مقدار باید بپردازم. آیا می توانم این مبلغ را نگهدارم و وقتی برگشتم به ایران به افراد نیازمند بدهم؟

پاسخ: می توانید به افراد در این وکالت دهید که از طرف شما از اموال خودتان زکات فطره را پرداخت کنند و اگر در این پول نداشته باشید می توانید از آنها بخواهید که به شما قرض دهند سپس آن را بعنوان زکات فطره با وکالت از طرف شما به فقیر بدهد. و مقدار آن ۳ کیلو گندم یا برنج یا قیمت آن است.

پرسش: شخصی در غذاخوری بدون اطلاع قبلی که فردا روز عید فطر است میهمانی داده ، بعد از اتمام میهمانی ثابت شده شب عید فطر بوده است آیا زکات فطره میهمانان بر ذمه میزبان می باشد؟ اگر بر عهده میزبان باشد آیا میهمانان می توانند از میزبان وکالت بگیرند که زکات فطره را خودشان پرداخت کنند؟

پاسخ: زکات فطره میهمانان در مورد سوال بر عهده میزبان نیست .

پرسش: آیا فطریه ماه رمضان را می توان به مصرف آسایشگاه بیماران روانی (امین آباد تهران) رساند؟

پاسخ: مصرف زکات فطره بنابر احتیاط واجب فقط فقراء شیعه.

---

منبع: خبرآنلاین - پایگاه مرجع ما