کلم و خواص آن


کلم؛ از قديم تا حالا

* يونانيان در قديم عقيده داشتند مصرف کلم، شير مادر را زياد مي کند.

* در قديم از برگ کلم براي تميز کردن جراحت و زخم ها استفاده مي کردند.

* مردم چين از قديم تا زمان حاضر، برگ هاي کلم را خشک مي نمايند و آن ها را براي زمستان ذخيره مي کنند و در زمستان آن را به سوپ مي افزايند.

* در قرون وسطي، سبزيجات برگ دار براي درمان بيماري ها استفاده مي شد.

اين سبزيجات شامل کلم، پياز و سير بودند.

مقدار مواد مغذي موجود در 70 گرم کلم :

 

انرژي

17 کالري

پروتئين

 1/01 گرم

کربوهيدرات

 3/91 گرم

فيبر

 1/6 گرم

قند

 2/51 گرم

چربي

 0/08 گرم

کلسترول

 0 گرم

 

تاثير کلم در کاهش وزن

با مصرف کلم، چاقي را از خود دور کنيد. تحقيقات نشان داده است که وجود ماده اي به نام "تارتاريک اسيد" در کلم، باعث مي شود از تبديل قند و کربوهيدرات ها در بدن به چربي جلوگيري شود.

100 گرم کلم، فقط 25 کالري دارد و از آنجا که فاقد چربي اشباع و کلسترول و داراي مقدار زيادي فيبر مي باشد، پس براي کاهش وزن بسيار مفيد است.

آيا خوردن سوپ کلم باعث لاغري مي شود؟

شايد شنيده باشيد که اجراي رژيم لاغري با سوپ کلم بسيار موفقيت آميز است و به سرعت وزن بدن کم مي شود. اما اين کمبود وزن به علت از دست دادن آب و بافت عضلاني مي باشد، نه به علت از دست دادن چربي هاي ذخيره شده در بدن. لذا با رها کردن اين رژيم، فرد دوباره به همان وزن قبلي خود برمي گردد.

رژيم کاهش وزن، فقط با مصرف سوپ کلم خوب نيست، زيرا اين رژيم حاوي مقدار بسيار کمي پروتئين، کربوهيدرات و چربي هاي لازم مي باشد. بنابراين فقط با خوردن اين سوپ، شايد لاغر شويد، ولي نمي توانيد سلامتي خود را حفظ کنيد.

رژيم لاغري صحيح آن است که همه مواد غذايي را در حد متعادل داشته باشد و به همراه آن نيز بايد ورزش کرد تا شخص احساس گرسنگي و کسالت نکند.

با اجراي چنين رژيمي شايد در مدت زمان طولاني به وزن دلخواه و مناسب خود برسيد، اما وزن تان به حالت اول برنمي گردد و سلامتي تان نيز آسيبي نمي بيند.

نکاتي هنگام مصرف کلم

* کلم موجب کاهش جذب يُد مي شود

به طور کلي، کلم جزء مواد گواتروژن است و زياد مصرف کردن آن ممکن است باعث ايجاد مشکلات تيروئيد (گواتر) شود. بنابراين در مصرف آن زياده روي نکنيد. همچنين بيماران مبتلا به کم کاري تيروئيد بايد از مصرف آن خودداري کنند.

* جلوگيري از بين رفتن رنگ کلم قرمز

کلم قرمز داراي رنگدانه هايي است که تحت تاثير محيط قليايي يا اسيدي و همچنين در هنگام پخت، رنگش زود تغيير مي کند.

اگر مي خواهيد کلم قرمز، رنگ خود را در زمان پخت از دست ندهد، به آن مقداري سرکه و يا آب ليمو اضافه کنيد و از چاقوهايي با تيغه ي استيل براي بريدن آن استفاده کنيد.

* کاهش بوي کلم

براي کم کردن بوي کلم، مي توانيد در هنگام پخت، مقداري پوست گردو و يا يک ساقه کرفس را به مواد درون قابلمه بيافزاييد.

همچنين، مي توانيد مقداري زيره و يا رازيانه قبل از پخت به آن اضافه نماييد.

* تاثير کلم در ايجاد نفخ

از ظروف استيل براي پخت کلم استفاده کنيد. با اين ظروف ويتامين ها و مواد مغذي آن از بين نمي رود. به علاوه، در اثر مصرف آن دچار گاز معده و نفخ نمي شويد.

درمان امراض با کلم

* کلم بهترين دارو براي رفع يبوست است.

* روي کلم قطعه قطعه شده، آب داغ بريزيد. سپس آن ها را له کنيد. اين مرهمي است براي درد بدن، ورم و درد مفاصل.

* برگ هاي کلم را ريز کنيد و به آن آب بيفزاييد. سپس آنها را در يک پارچه بريزيد و بر محل درد بگذاريد. اين مرهمي است براي دردهاي واريسي و زخم پا.

* برگ هاي کلم به خاطر دارا بودن سولفور، هم براي درمان ناراحتي هاي پوستي و هم براي توليد گرما در بدن مفيد هستند.

* کلم رنده شده و آب پز شده با سرکه، براي درمان يبوست به کار مي رود.

* کلم براي بهبود کوليت(ورم و التهاب روده بزرگ) نيز استفاده مي شود. براي اين کار 60 گرم کلم را با نيم ليتر آب به مدت 1 ساعت بجوشانيد و روزانه نصف ليوان از اين آب را بنوشيد.

*250 گرم از برگ هاي کلم را خرد کنيد و با 250 ميلي ليتر آب نارون کوهي مخلوط کنيد و به آن 2 قطره آب ليمو بيفزاييد.

اين محلول را در طول شب و روز مي توانيد بر روي صورت خود بگذاريد تا جوش هاي صورت از بين بروند.

* عصاره ي کلم براي بهبود سرفه، آسم و برونشيت مفيد است.

* براي درمان زخم هاي گوارشي، نوشيدن آب کلم مفيد است.

کلم؛ سبزی ضد سرطان

کلم ، گیاهی با سابقه ی بسیار طولانی و تنوع زیاد است. کاشت و برداشت آن به 600 سال قبل از میلاد در یونان برمی گردد . از معروف ترین انواع آن می توان کلم برگ، گل کلم، کلم بروکسل، کلم پیچ، کلم قمری و کلم بروکلی را نام برد . بیشترین مصرف کننده های کلم ها آلمانی ها، استرالیایی ها و روس ها هستند. در آمریکا نیز این گیاه دارای سابقه طولانی کشت و مصرف است.

خواص کلم

انواع کلم غنی از ویتامین C  ، ویتامین A و اسید فولیک  است و دارای عناصری مثل گوگرد، فسفر  و کلسیم  است.

فولات موجود در کلم برای زنان باردار  بسیار مفید است و مانع بروز نواقص سیستم عصبی جنین می شود.

همچنین فولات در پیشگیری از بیماری های قلبی  و عروقی مفید است. از این رو افرادی که یک بار دچار سکته شده اند خیلی خوب است مرتب کلم مصرف کنند و اگراز نوع کلم قرمز باشد که در آن لیکوپن  موجود است اثر آن برای این افراد چند برابر می شود.

از مهم ترین خواص این خانواده می توان به تأثیر آنها در پیشگیری از سرطان اشاره کرد. ویتامین C ، بتاکاروتن  و ایندول موجود در انواع کلم در ایجاد خاصیت ضد سرطانی آن نقش دارد. در بین آنها کلم بروکلی  در پیشگیری از سرطان  مؤثرتر است و این خاصیت ضد سرطانی به دلیل وجود مواد آنتی اکسیدان  بیشتری می باشد.

مطالعات نشان داده کسانی که بیشتر از سبزیجات به ویژه خانواده ی کلم استفاده کرده اند کمتر به سرطان کولون مبتلا شده اند.

تحقیقات نشان می دهد رشد سرطان دارای روندی است که ترکیبات مواد غذایی می تواند در طولانی شدن این روند مؤثر باشد، مثلاً همانطور که سیگار کشیدن  و ورود دود سیگار به ریه از عواملی است که رشد سرطان ریه را تسریع می کند ، بعضی ترکیبات مواد غذایی مثل مواد موجود در خانواده ی کلم با کمک به کل سیستم ضد سرطان در بدن، موجب تقویت سیستم ایمنی می شوند. بدین صورت که ایندول موجود در کلم موجب تحریک آنزیم های خاصی می شود که آزاد شدن مولکول های گلوتاتیون را افزایش می دهد که روند سرطان را کند می کند. اگر فردی با سرطان روده ی بزرگ  رژیم مناسبی را رعایت کند، عمر طولانی تری خواهد داشت و عوارض سرطان دیرتر بروز می کند.

 

 

انواع کلم

کلم پیچ یا کلم برگ ( CABBAGE ) : کلمی بدون ساقه است که مصرف برگ یا آب آن دارای خاصیت ضد التهابی در بدن است.

کلم بروکلی ( BROCCOLI ) : غنی از ویتامین های A  و C است و رنگدانه های ضد سرطان دارد . در هنگام خرید انواع سبزتر آن را انتخاب کنید و برای ماندگاری بیشتر نیز باید آن را به صورت شسته نشده داخل کیسه ی سر باز در یخچال نگهداری کنید ، زیرا رطوبت باعث رشد قارچ در آن می شود و هنگام مصرف باید آن را خوب بشویید.

گل کلم ( CAULIFLOWER ) : قست مورد استفاده ی آن گل آذین آن است. گلیکوزینولات های موجود در آن باعث ایجاد طعم خردل در آن می شود، خصوصاً اگر خام مصرف شود.

کلم بروکسل ( BRUSSELS SPROUTS ) : قسمت مورد استفاده آن معمولاً جوانه های متورمی است که در اطراف ساقه ی گیاه زیر چتر برگ ها بیرون می زند و به شکل غده های گوشتی سبز و سفت به اندازه ی فندق و یا به شکل تکمه در می آید. این نوع کلم نیز غنی از ویتامین C و A و فولات است و در پیش گیری از سرطان مؤثر است.

خواص دارویی کلم

* در قدیم مردم فرانسه از کلم خرد شده ، شیره تهیه می کردند و معتقد بودند که خوردن 3 یا 4 قاشق از آن صدا را صاف می کند. کلم پخته درمان سرفه  های کهنه است . برای این منظور سوپی که حاوی قلم گاو و کلم باشد ، تهیه کنید و به فرد مورد نظر بدهید.

* مصرف کلم فواید زیادی برای دستگاه گوارش دارد. اولاً تخم کلم ، کرم کُش است و مصرف آن به دلیل وجود مواد گوگردی برای پاک کردن دستگاه گوارش بسیار مفید است. دیگر اینکه چون فیبر زیادی دارد، در رفع یبوست مؤثر است . پس بهتر است بصورت خام با سالاد مصرف شود که هم یبوست را بهبود می بخشد و هم زخمهای بواسیر را التیام می دهد. روزانه 3 قاشق از شربت کلم تمام کرم های بدن را دفع می کند.

* مصرف کلم برای پاک کردن خون مفید است و چون ویتامین C دارد به رفع کم خونی کمک می کند . از این رو رنگ رخسار را درافراد ضعیف بهبود می بخشد.

* کلم خواب آور  است و از سردرد می کاهد.

* خوردن 6 گرم تخم کلم نیروی جنسی را تحریک می کند.

* مداومت در خوردن کلم باعث از بین رفتن سنگ های ادراری  می شود.

* کلم دارای گوگرد است . پس شتشوی سر با شیره ی آن شوره سر  را خوب می کند و مرهم کلم پخته بر سر ریزش مو  را کم می کند. برای رشد مو و ناخن  نیز مفید است.

ترکیب شیمیایی کلم

کلم ها دارای مواد معدنی و ویتامین های زیادی هستند . از دیگر ترکیبات موجود در کلم گلوکوزیدها و ماده ای بنام MYROSIN را می توان نام برد. MYROSIN یک دیاستاز مخصوص است که در دانه ی خردل نیز وجود دارد و تندی دانه ی خردل مربوط به آن است.

از هیدرولیز گلوکوزیدها، گلوکز و اسانس گوگرد دار تولید می شود که همین ماده پس از پختن کلم اغلب موجب تولید بوی نامطبوع گوگردی می شود.

جدول ترکیبات شیمیایی کلم

مواد موجود در نصف لیوان کلم برگ خام :

 

انرژی  18 کالری
فیبر  2 گرم
چربی  ندارد
کربوهیدرات  4 گرم
پروتئین  1 گرم
 کلسیم  33 میلی گرم
 پتاسیم  172 میلی گرم
  منیزیم   11 میلی گرم
 ویتامین A  9 RE*
 ویتامین C  23 میلی گرم
فولات  30 میکروگرم

*RE : RETINOL EQUIVALENT

نکته:

با وجود تمام خواص ذکر شده در مورد کلم افرادی که مبتلا به گواتر هستند باید در مصرف کلم احتیاط کنند زیرا بعضی گلیکوزینولات های موجود دراین خانواده به ایزوتیوسیانات تبدیل می شوند که از جذب ید توسط غده تیروئید جلوگیری می کنند. دیگر اینکه زیاده روی در مصرف کلم موجب ایجاد نفخ و افزایش فشار خون  می شود.

ارزش غذایی کلم بروکلی

کلم بروکلی یکی از سبزیجات بسیار با ارزش است که سرشار از مواد مغذی می باشد و فواید بی شماری برای ارتقاء سلامتی انسان دارد.

مواد مغذی و سایر موادی را که در بروکلی وجود دارند و اثرات زیادی در پیشگیری از بیماری ها دارند، به ترتیب زیر برای شما بیان می کنم :

1- بروکلی دارای ماده ای بنام سولفورافان ( SULFORAPHANE ) است که تعداد ،اندازه و تکثیر تومورهای سرطانی را به نحو چشمگیری کاهش می دهد. در نتیجه از ابتلا به 

سرطان به خصوص سرطان سینه ، معده ، روده بزرگ ، رکتوم و ریه ها در انسان پیشگیری می کند.

2- بروکلی دارای مقادیر زیادی فیبر، کاروتنوئید ، ویتامین A ، ویتامین C و ویتامین K می باشد که باعث پیشگیری از سرطان معده و روده می شوند.

3- بروکلی به دلیل دارا بودن مقادیر بالای ویتامین C ، فیبر و بتاکاروتن ( پیش ساز ویتامین A) یک آنتی اکسیدان قوی محسوب می شود که از اثرات مخرب رادیکال های آزاد در بدن پیشگیری می کند، در نتیجه از بروز بیماری هایی مثل انواع سرطان ،  آلزایمر ( فراموشی دوران پیری )، بیماری های قلبی ، آرتریت ( التهاب مفاصل ) پیشگیری کرده و فرآیند پیری را به تاخیر می اندازد.

4- مقدار بالای فیبر غذایی موجود در بروکلی برای افراد دیابتی  بسیار مفید است و افراد دیابتی برای کنترل بیماری خود بایستی این سبزی با ارزش را در وعده های غذایی خود قرار دهند.

5- کلسیم موجود در بروکلی ، به همان میزان کلسیم موجود در  شیر است، در نتیجه مصرف آن برای افرادی که دچار پوکی استخوان یا کمبود کلسیم هستند، بسیار مفید است. ولی چون شیر علاوه بر کلسیم ، دارای ویتامین D نیز می باشد ، به عنوان منبع بهتری برای پوکی استخوان مطرح می شود زیرا ویتامین D به جذب کلسیم در بدن کمک می کند.


منبع: سایت تبیان